Leds & Weerstanden!
Waarom is een weerstand essentieel bij het aansluiten van een LED?
Een led (Light Emmiting Diode) is een elektronisch component dat licht geeft als er een elektrische stroom in de doorlaatrichting door loopt. Zodra de aangelegde spanning de voorwaartse spanning (Vf) overschrijdt begint de LED stroom te geleiden. Zonder serieweerstand stijgt de stroom zeer snel, aangezien de LED intern nauwelijks weerstand biedt - dit kan leiden tot oververhitting en permanente beschadiging van het component.
Een weerstand in serie beperkt dus de stroom die door de LED vloeit: ze fungeert als een stroomregelaar en voorkomt zo dat de LED buiten zijn specificaties wordt belast, waardoor de levensduur van de led wordt verlengd.
Hoe bereken je de benodigde weerstand voor een led?
Leds dienen op de juiste wijze te worden aangesloten: de anode, het langste pootje, wordt aan de + aangesloten en het kortste pootje, de cathode aan de -.
Leds vertonen een spanningsval, afhankelijk van het type en de kleur en het is aangeraden om per LED een weerstand te voorzien.
Alvorens je de berekening kan doen, moet je de volgende gegevens te verzamelen:
1. Voorwaarste spanning (V_f)
Dit is de spanning die de LED nodig heeft om te werken en verschilt per type LED. De exacte waarde kan je vinden in de datasheet van de led.
Enkele typische waarden:
- Rode LED: ongeveer 2,0V
- Groene LED: ongeveer 2,2V tot 3,0V
- Blauwe en witte LED: ongeveer 3,0V tot 3,5V
2. Stroomsterkte (I_f)
Deze waarde kan je ook vinden in de datasheet van de led. Typische stroomwaarden voor LEDs liggen tussen de 10mA en 30mA (0,01A tot 0,03A).
3. Voedingsspanning (V_in)
Dit is de spanning van de bron die je gebruikt om de LED aan te drijven. Bijvoorbeeld, als je een 9V-batterij gebruikt, dan is V_in=9V.
Gebruik de Wet van Ohm om de weerstand te berekenen
De Wet van Ohm zegt dat de weerstand gelijk is aan de voedingsspaning (V_in) min de voorwaartste spanning (V_f), gedeeld door de stroomsterkte (I_f)
R = V_in - V_f
I_f
In dit voorbeeld werken we met een rode 5mm LED (2V), die we wensen aan te sluiten op een 9V-batterij. De vereiste stroom van de LED is 10mA.
Berekenen van de waarde van de weerstand
Voedingsspanning (V) - Ledspanning (V) = 9 V - 2 V = 700 Ohm
Stroomsterkte (A) 0,01A
De dichtste, hogere weerstandswaarde is 820 Ohm.
Kies altijd een weerstand die net iets hoger is dan de berekende waarde om te voorkomen dat de LED teveel stroom krijgt.
Berekenen van het vermogen van de weerstand
(Voedingsspanning (V_in) - Ledspanning (V_f)) x Stroomsterkte (I_f) = (9 V - 2 V) x 0,01A = 0,07W
Kies altijd een weerstand met een vermogensrating die hoger is dan het berekende vermogen om oververhitting te voorkomen. In dit geval zou een weerstand van 0,25W voldoende zijn, maar je kunt ook een 0,5W weerstand gebruiken voor extra veiligheid.
Leds in serie?
Wil je meerdere LEDs in serie te zetten, moet je de volgende formule te gebruiken:
Voedingsspanning (V) - (Aantal LEDs x Ledspanning (V))
Vereiste stroom (A)
De LEDs dienen dan aangesloten te worden, volgens onderstaande tekening:
Veelgestelde vragen over Leds & Weerstanden
Zijn weerstanden en LEDs beschikbaar in de Gotron winkels?
Ja, je vindt een ruim aanbod van weerstanden en LEDs in onze winkels in Aalst, Gent en Hasselt. Via de website zie je per product de voorraadstatus in elke winkel.
Niet op voorraad of grotere hoeveelheden nodig? Vaak kunnen we snel op bestelling leveren, meestal binnen enkele werkdagen.
Hoe weet ik wat de plus en de min is van een led?
Meestal is het langere pootje de anode (+) en het kortere beentje de cathode (-).
Maakt het uit of de weerstand aan de plus of de min van de LED zit?
Nee, het maakt elektrisch gezien niet uit of je de weerstand aan de positieve kant (anode) of de negatieve kant (kathode) van de LED zet. In de praktijk wordt de weerstand meestal aan de pluszijde (anode) geplaatst - dat maakt het schema overzichtelijker.
Waarom brandt een LED door zonder weerstand?
Zonder weerstand loopt de stroom exponentieel op boven de drempelspanning, wat leidt tot oververhitting of direct defect van de LED.
Hoe vind ik de juiste waarden om de weerstand te berekenen die nodig is voor een led?
Controleer de datasheet van je LED voor V_f en I_f. Gebruik deze waarden in de formules hierboven.
Mijn led brandt bijna niet. Wat kan ik doen?
- Je stroom is wellicht te laag (bijv. 3‑5 mA → alleen licht bij 10‑20 mA echt zichtbaar)
- Voeding of weerstand is mogelijk niet juist - controleer of de waarden die gebruikt werden in de formule correct zijn.
Kan ik meerdere LEDs parallel zetten op één weerstand?
Dat is mogelijk, maar we raden toch aan om per LED een serieweerstand te gebruiken om ongelijke stromen en verschillen in helderheid te vermijden.
Vragen of Opmerkingen?
Heb je nog andere vragen of opmerkingen? Aarzel dan niet ons te contacteren!
Via mail: info@gotron.be, telefonisch via 053 78 30 83 of neem contact op met onze winkels!
Gotron Aalst: Leo de Bethunelaan 101, 9300 Aalst - aalst@gotron.be - 053 78 30 83
Gotron Gent: Lange Violettestraat 8, 9000 Gent - gent@gotron.be - 09 225 42 02
Gotron Hasselt: Kuringersteenweg 297, 3500 Hasselt - hasselt@gotron.be - 011 27 28 00