Solderen: Jouw Gids voor de Juiste Soldeerbout en Accessoires!
Solderen is een onmisbare vaardigheid voor elke elektronica-hobbyist, technicus of maker. Of je nu net begint of een ervaren vakman bent: met de juiste soldeerbout, toebehoren en techniek realiseer je betrouwbare en duurzame verbindingen. Op deze pagina ontdek je hoe je de juiste keuze maakt, waar je op moet letten en hoe je veilig en efficiënt te werk gaat.
Hoe kies je de juiste soldeerbout?
Op de bovenstaande vraag bestaat geen eenduidig antwoord aangezien alles afhangt van het project waarvoor je deze wenst te gebruiken en hoe vaak je deze gebruikt.
We kunnen de soldeerbouten opdelen aan de hand van de volgende karakteristieken:
1. Vermogen - uitgedrukt in Watt
2. Temperatuurregeling
3. Type soldeerbout
4. Kwaliteit
1. Vermogen van de soldeerbout (in Watt)
- 30-40W: geschikt voor fijn soldeerwerk.
- 50W en meer: aanbevolen voor dikkere draden of grotere soldeerpunten.
Een hoger vermogen betekent snellere opwarming en een stabielere temperatuur tijdens het werken. Het wattage geeft de kracht weer van de soldeerbout - het zegt dus niets over de temperatuur van de punt.
2. Temperatuurregeling
- Zonder regeling: eenvoudig, geschikt voor basisprojecten. Ze zullen na opwarming een bepaalde temperatuur bereiken en zijn geschikt voor het meeste fijne soldeerwerk.
- Met regeling: Je kan kiezen voor een soldeerstation met analoge of digitale temperatuurcontrole. Met een soldeestation heb je een grotere nauwkeurigheid, maar omwille van zijn grotere omvang en gewicht worden deze vooral gebruikt op een vaste locatie.
3. Type soldeerbout
- Standaard soldeerbout (zonder temperatuurregeling): De meest eenvoudige soldeerbout, verkrijgbaar van 15W tot 100W, zonder temperatuurcontrole.
- Soldeerbout met temperatuurgevoelige punt: Hierbij wordt de temperatuur bepaald door de 'temperatuurvoelende punt' die men gebruikt op de soldeerbout.
- Soldeerstation: De soldeerbout wordt hier aangesloten aan een transfo waarop men de temperatuur van de punt kan regelen.
- Gassoldeerbout: Soldeerbouten die worden opgevuld met gas, waardoor je draadloos kan solderen en zeer hoge temperaturen kan bereiken. Deze types zijn vooral handig op verplaatsing en bij soldeerwerken op moeilijk te bereiken plaatsen
- Batterijsoldeerbout / soldeerpistool: Voor incidenteel gebruik.
4. Kwaliteit & Merken
Afhankelijk van de frequentie waarmee je het soldeertoestel gaat gebruiken en het budget dat je wil investeren, kan je een keuze maken in verband met de kwaliteit.
WELLER
- Topkwaliteit, ideaal voor intensief en professioneel gebruik.
- Voorbeeld: WE1010 (digitaal 70W) en WS81 (analoog 80W).
Weller - Weller is de gevestigde waarde in de soldeerwereld en biedt enkel kwalitatieve producten aan die geschikt zijn voor professioneel gebruik. Ze zijn geschikt voor veelvuldig gebruik en hebben, ook bij intensief gebruik, een lange levensduur. Je kan de temperatuur zeer nauwkeurig instellen bij de soldeerstations, en de punt behoudt de juiste temperatuur. De long life stiften die worden gebruikt, zorgen voor beter soldeerwerk en een langere levensduur.
De best verkopende Weller soldeerstations:
- WE1010: Digitaal soldeerstation 70W met soldeerbout en soldeerbouthouder, waarbij de temperatuurcontrole gebeurt via een digitaal display. Dit soldeerstation is zeer geschikt voor semi-professioneel gebruik, zoals bijvoorbeeld in scholen of onderwijsinstellingen.
- WS81: Analoog 80W soldeerstation met soldeerbout en soldeerbouthouder, waarbij de temperatuurcontrole gebeurt via een draaipotentiometer. Dit is een zeer robuust soldeerstation dat zeer geschikt is voor veelvuldig solderen.
ERSA
-
Betrouwbaar semi-professioneel merk.
-
Voorbeeld: ERSA30 - snelle opwarming, 450°C max.
ERSA30 - Ersa soldeerbout 30W - Warmt zeer snel op en behoudt zijn temperatuur lange tijd. Maximumtemperatuur is 450°C. Ideaal voor fijn soldeerwerk.
OHMERON
- Betaalbaar en ideaal voor beginners of voor gebruik op school.
- Voorbeeld: SPS-300 soldeerstation, SB30SET starterskit.
- SPS-300: Digitaal soldeerstation met 48W soldeerbout en soldeerbouthouder. Temperatuurcontrole gebeurt via digitaal display. Dit soldeerstation is geschikt indien je minder intensief wenst te solderen of de soldeerprojecten eerder klein zijn.
- SB30SET: Soldeerset met 30W soldeerbout, 10g soldeertin met lood en desoldeerpomp, geleverd in een plastic opbergdoosje. De ideale set indien je wil starten met solderen.
Je kan ons steeds vrijblijvend contacteren indien u meer hulp wenst bij uw keuze!
Soldeertoebehoren: Wat heb je nodig?
-
Soldeertin: loodhoudend of loodvrij, bij voorkeur 0,75 mm of 1 mm.
-
Helpende hand: houdt je component op z'n plaats.
-
Soldeerbouthouder: voor veiligheid en reiniging van de punt.
-
Soldeermat: beschermt je werkoppervlak, met handige vakjes.
Soldeertin
Soldeertin is een legering van metalen waarvan de samenstelling kan verschillen. In de elektronica wordt meestal soldeertin met lood (60/40 - tin/lood) of loodvrij gebruikt. Het voordeel aan het soldeertin met lood is dat het een lager smeltpunt heeft en beter vloeit, waardoor het solderen gemakkelijker zal zijn. Volgens Europese regelgeving is het echter niet overal toegelaten om soldeertin met lood te gebruiken (bv. wanneer het product Rohs -gekeurd moet zijn), waardoor loodvrij soldeertin meer en meer wordt gebruikt.
Het soldeertin van Stannol is van hoge kwaliteit en voorzien van de nodige harskern met vlot soldeerwerk als resultaat.
Voor fijn soldeerwerk raden wij soldeertin met een dikte van 0,75mm of 1mm aan.
Helpend Handje
De naam van deze praktische tool kan je best letterlijk nemen. Het helpende hand zorgt ervoor dat je beide handen kan gebruiken voor de soldeerbout en het toevoegmateriaal en dat het te solderen onderdeel toch op de juiste positie blijft. Niet te missen bij vlot soldeerwerk.
Soldeerbouthouder
Indien je een losse soldeerbout hebt, is een soldeerbouthouder aangeraden om brandwonden en -vlekken te voorkomen. Deze worden geleverd met een sponsje waar men de punt aan kan schoonmaken na elk gebruik. Bij de soldeerstations is er meestal standaard een soldeerhouder voorzien.
Soldeermat
Een siliconen soldeermat is hittebestendig en beschermt je werkblad bij het solderen. Meestal zijn er ook enkele magnetische zones, vakken voor bijvoorbeeld schroeven en gereedschaphouders, zodat je op een efficiënte manier je soldeerwerk kan uitvoeren. De mat is plooibaar en behoudt steeds zijn oorspronkelijke vorm.
Stap-voor-stap: Hoe soldeer je correct?
Onderstaande infographic toont op een eenvoudige manier de verschillende stappen die je dient te volgen bij het solderen van een component op een printplaat:
1. Voor je begint te solderen is het van belang dat zowel de componenten als de printplaat volledig schoongemaakt zijn. Plaats het te solderen component op de print.
2. Maak de soldeerpunt proper met een vochtig sponsje of met een soldeerpunt-reiniger.
3. Vertin de punt - breng hiervoor een klein beetje soldeertin aan op de punt. Dit zal oxidatie voorkomen en zal het solderen vergemakkelijken.
4. Verwarm de plaats die je wenst te solderen met de soldeerbout. Hierdoor zal het soldeertin straks beter vloeien.
5. Breng soldeertin aan op de plaats waar je de soldering wenst en laat het soldeertin smelten met de soldeerbout.
6. Haal het soldeertin weg en vervolgens de soldeerbout.
Bovenstaande stappen mogen in principe maar enkele seconden (3 à 4 sec) duren. Indien u de soldeerbout te lang op de verbinding houdt, kan deze oververhitten en dit kan tot beschadiging leiden.
8. Laat de soldering afkoelen, kijk de verbinding na en snijd de draden af
Bij het solderen van twee aparte componenten (bv. kabel monteren aan een connector) is het aan te raden om alle onderdelen apart te vertinnen om nadien samen te voegen en in elkaar te laten smelten door middel van de soldeerbout. Op deze manier verkrijg je een perfecte hechting van beide materialen.
Hoe desoldeer je?
Het is steeds mogelijk om een gesoldeerd component van een printplaat te verwijderen, bijvoorbeeld als je een slechte soldering hebt gemaakt of wanneer je een component wil vervangen. Je kan dit doen op 3 manieren, namelijk via een desoldeerpomp, via desoldeerlint of met een desoldeerstation.
Desoldeerpomp
Duw eerst de zuiger met de veer naar beneden/ Verwarm dan met de soldeerbout het tin en houd de punt van de desoldeerpomp boven het vloeibaar geworden tin. Als je dan op het knopje duwt, zal het soldeertin door de desoldeerpomp worden opgezogen.
Desoldeerlint
Desoldeerlint, of LITZE, is een fijne gevlochten koperdraad die soldeertin opneemt wanneer je het verwarmt. Plaats het desoldeerlint tegen het te verwijderen tin en verwarm dit met de soldeerbout. Van zodra het tin begint te smelten, zal dit opgenomen worden door de koperdraad.
Het gebruikte desoldeerlint kan je niet hergebruiken.
Desoldeerstation
Indien je zeer vaak reparaties dient uit te voeren, kan een desoldeerstation handig zijn. Het soldeerpistool is hierbij voorzien van een verwarmingselement en een vacuumpomp.
Je kan ons steeds vrijblijvend contacteren indien u meer hulp wenst bij uw keuze!
Veelgestelde Vragen over Solderen (FAQ)
Wat is het verschil tussen een soldeerbout en een soldeerstation?
Een soldeerstation biedt nauwkeurige temperatuurcontrole en is ontworpen voor langdurig en herhaaldelijk gebruik. Een losse soldeerbout is lichter en mobieler, maar minder nauwkeurig.
Is loodvrij soldeertin beter dan loodhoudend?
Loodvrij is milieuvriendelijker en vaak wettelijk verplicht, maar lastiger te verwerken dan traditioneel 60/40 tin.
Hoe onderhoud ik mijn soldeerbout?
Maak de punt schoon met een sponsje of messing draad. Vertin de punt na gebruik om oxidatie te vermijden.
Zijn de soldeermaterialen uit voorraad leverbaar?
Ja, het merendeel van onze soldeerbouten, accessoires en toebehoren is uit voorraad leverbaar in onze winkels én online. De actuele beschikbaarheid per product en locatie is zichtbaar op onze website - in het productdetail.
Kan ik advies krijgen in de winkel?
Ja, onze medewerkers in Aalst, Gent en Hasselt helpen je graag bij het kiezen van de juiste soldeeroplossing.
Aarzel niet ons te contacteren via info@gotron.be, 053 78 30 83 of kom eens langs in de winkel in Aalst, Gent of Hasselt.
Nog andere vragen of opmerkingen?
Via mail: info@gotron.be, telefonisch via 053 78 30 83 of neem contact op met onze winkels!
Gotron Aalst: Leo de Bethunelaan 101, 9300 Aalst - aalst@gotron.be - 053 78 30 83
Gotron Gent: Lange Violettestraat 8, 9000 Gent - gent@gotron.be - 09 225 42 02
Gotron Hasselt: Kuringersteenweg 297, 3500 Hasselt - hasselt@gotron.be - 011 27 28 00